© 2024 SURF
Deze roadmap van regio Zuid-West Nederland is onderdeel van het GroenvermogenNL Human Capital
Agenda programma dat als doel heeft de groene waterstoftransitie in Nederland te ondersteunen door met
kennisinstellingen, overheden en bedrijfsleven samen te zorgen voor voldoende en goed opgeleid
personeel. De roadmap beschrijft het huidige gebruik van grijze waterstof door de Zeeuwse industrie en de
kansen voor een transitie naar groene waterstof.
De Zeeuwse industrie is de grootste verbruiker van grijze waterstof in Nederland. In het
samenwerkingsverband Smart Delta Resources (SDR) zitten drie van de top 10 CO2 uitstoters van
Nederland. Ondanks dat Zeeland de provincie is met het kleinste inwoneraantal stoot het meer CO2 uit dan
Groningen en Friesland samen. Het is daarom van groot belang dat de Zeeuwse industrie ondersteund
wordt in de transitie naar groene waterstof om hiermee de Zeeuwse en Nederlandse klimaatdoelstellingen te
behalen.
Gelukkig heeft Zeeland uitstekende kansen voor een groene waterstofeconomie. Vanuit de Borsele,
Nederwiek en IJmuiden Ver windparken zal er ruim 5GW aan offshore windenergie aan land komen. In het
North Sea Ports havengebied worden 12 elektrolyserfabrieken ontwikkeld die de groene watertstof direct
kwijt kunnen aan de nabij gelegen industrie. De waterstofbackbone bestaat hier reeds al en zal vanuit
Zeeland aangesloten worden op de rest van Nederland en België. Er is een nauwe samenwerking tussen
industrie, overheden en kennisinstellingen in SDR.
Om de ontwikkeling van de Zeeuwse waterstofeconomie te bevorderen zet de regio met deze roadmap in op
4 programmalijnen:
1. HCA Groene Waterstof Zeeland ontwikkelt onderwijs voor 8 MBO en 8 HBO opleidingen.
2. Leven Lang Ontwikkelen (LLO) wordt vormgegeven vanuit de Energy Campus Zeeland.
3. Er komt praktijkgericht onderzoek naar systeemintegratie en water als grondstof voor waterstof.
4. Learning communities zijn nodig om SDR te ondersteunen met het creëren van draagvlak en het
behouden van werkgelegenheid. Daarnaast zijn ze nodig om bedrijventerreinen (VNO/NCW) te
helpen met de regionale innovatie en de verduurzaming.
Deze programmalijnen worden door de regio ontwikkeld en staan naast GroenvermogenNL in verbinding
met JTF, Regiodeal, LLO Katalysator, Delta Climate Center en regionale fondsen. Afstemming en tijdige
synchronisatie met GroenvermogenNL is daarom ook van groot belang voor een succesvolle ontwikkeling
van de human capital agenda voor de Zeeuwse waterstofeconomie.
Het rapport “Actualisatie en beleidsevaluatie Zeeland in Stroomversnelling” (Berenschot, 2020) geeft aan dat “Zeeland heeft veel kansen op gebied van duurzame opwek van elektriciteit en waterstof.
De Zeeuwse industrie investeert al in de transitie naar groene waterstof. De eerste installaties voor de productie van ‘groene’ waterstof staan gepland voor oplevering in 2025. De gebruikte technologie, “elektrolyse”, waarbij men duurzaam opgewekte elektriciteit gebruikt, wordt echter nu nog niet toegepast in Zeeland of Nederland. Kennisinstellingen HZ University of Applied Sciences en Scalda bieden al praktijkgericht onderzoek en onderwijs aan op het gebied van Offshore Wind en ontwikkelen samen met de industrie programma’s voor groene waterstof.
In Zeeland werken de kennisinstellingen nauw samen met de industrie vanuit Smart Delta Resources en North Sea Ports. Met Orsted is een MoU ondertekend om samen voor de regio onderwijs en onderzoek voor groene waterstof op te zetten. Vanuit kennis- en innovatienetwerken zoals Energy Port Zeeland wordt de learning community opgezet om samen te werken, leren en innoveren en de groene waterstoftransitie optimaal te ondersteunen.
De kennisinstellingen willen zich met regio Zeeland op drie focusgebieden richten:
1. Human capital voor een praktijkgericht onderzoeksprogramma gericht op het ondersteunen van de industrie in de energietransitie (Flex Intensity)
2. Een human capital programma gericht op ontwikkeling van de onderwijsinfrastructuur die nodig is om de gevraagde kennis en capaciteit voor de energietransitie te leveren
3. Een human capital programma gericht op ontwikkeling van een innovatieprogramma om de regio te ondersteunen met innovaties die voor de energietransitie nodig zijn.
Doel van dit programma is dat Zeeland in 2025 zelfvoorzienend is in (1) het uitvoeren van praktijkgericht onderzoek en (2) het aanleveren van medewerkers die het gebruik van de nieuwe technologie voor groene waterstof en systeemintegratie operationeel tot stand brengen en (3) nieuwe projecten rondom groene waterstof helpen realiseren.