Ontwerpen voor duurzaam gebruik van producten binnen diensten

Steeds vaker worden producten binnen een dienst gebruikt, vaak met behulp van technologische infrastructuur. Vanuit de literatuur wordt dit aangeduid als Product Service Systemen (PSS). The Student Hotel is een voorbeeld van een PSS waarbij gasten voor langere termijn uiteenlopende levensbehoeften, zoals overnachting, eten, het doen van de was, sporten en vervoer tijdelijk als dienst krijgen aangeboden tijdens hun verblijf. PSS worden beschouwd als één van de oplossingsrichtingen naar consumptie met minder milieu-impact, omdat dit producenten in potentie aanspoort richting een meer circulaire en duurzamere productie. Gebruik van PSS betekent echter dat consumenten deze producten gebruiken zonder dat zij daarover eigendom hebben. Hierdoor kunnen er mogelijk effecten optreden die maken dat gebruikers minder zorgvuldig met deze producten omgaan, wat kan leiden tot een grotere milieu-impact. Hiermee dreigen de voordelen van PSS ten aanzien van duurzaamheid weer ongedaan gemaakt te worden.

Dit onderzoek heeft als eerste doelstelling om te komen tot een theoretisch kader met een dieper inzicht in deze effecten. Ten tweede willen we dit kader inzetten om interventies voor duurzamer gedrag van gebruikers van PSS te ontwerpen en prototypen. Het derde doel is om een netwerk van partners op te bouwen en een aanzet te doen voor een vervolgaanvraag.

De uit de literatuur opgedane inzichten worden aangevuld en getoetst met enkele focusgroepen met partners uit de praktijk. Daarnaast zullen deze inzichten verkennend worden toegepast in een praktijkcasus bij The Student Hotel (TSH). Tijdens deze casus gaan studenten van ontwerpopleidingen van de HU en TU/e aan de slag met de verkennende ontwerpvraag om gebruikers van fietsen binnen TSH zorgvuldiger met leenfietsen om te laten gaan. Hiertoe wordt een single cases study uitgevoerd door middel van archief-/materiaalstudie, directe (participatieve) observatie van gebruikers en artefacten (fietsen, fietsenstalling, mobiele applicatie) en interviews met medewerkers en gebruikers binnen de casus.