Methodieken voor de Buurtgerichte Bibliotheek

De afgelopen jaren is de rol van de openbare bibliotheek steeds meer verschoven van informatieverstrekker en cultuuraanbieder naar die van ontmoetings- en verbindingsplek. De bibliotheek is een plek waar medewerkers niet alleen boeken uitlenen, maar waar ze met lokale gemeenschappen verbinding zoeken, problemen oplossen en aan vaardigheden werken. Met dit buurtgericht werken verandert de rol van bibliotheekmedewerkers en de wijze waarop zij invulling geven aan hun dagelijkse werkzaamheden. Hierbij komen zij diverse uitdagingen tegen. Het verbinden met een buurt, zicht krijgen op niet altijd duidelijk geëxpliciteerde behoeften en verwachtingen en samen nieuwe diensten ontwikkelen vragen nieuwe competenties.

Samen met de achterban van de deelnemende bibliotheken gaan wij als consortium aan de slag met de volgende praktijkvraag: Welke nieuwe kennis, vaardigheden en tools hebben bibliotheekmedewerkers nodig om op inclusieve wijze buurtgericht te werken?

Het consortium bestaat uit vijf openbare bibliotheken en drie provinciale ondersteuningsinstellingen (met de taakstelling bibliotheken te helpen innoveren) uit vijf verschillende provincies – Friesland, Gelderland, Noord-Holland, Overijssel en Utrecht. Daarnaast is de KB, Nationale Bibliotheek betrokken in een overkoepelende rol. Met creatieve partners (Bureau Ruimtekoers; Dutch Design Foundation) ontwikkelen en testen we methodieken voor buurtgericht werken op basis van sociaal en participatief ontwerp. Hiermee kunnen we bibliotheekmedewerkers uitrusten met de kennis, vaardigheden en tools die zij nodig hebben om hun gemeenschappen te leren kennen en te bedienen en zichzelf krachtig en relevant te voelen in hun werk.

We ontwikkelen de professionele empowerment matrix, die iedere bibliotheek en medewerker in staat stelt te testen hoe zij scoren op de benodigde elementen van de buurtgerichte bibliotheek. Daarnaast ontwikkelen we een toolbox waarin praktische tools opgenomen zijn die bibliotheekmedewerkers kunnen gebruiken om inclusief en buurtgericht te werken samen met de gemeenschappen die zij bedienen. Op deze manier kunnen bibliotheken hun maatschappelijk-educatieve rol vormgeven en hun waarde in de samenleving versterken.