Dit SIA RAAK-MKB onderzoek naar de wijze waarop MKB familiebedrijven invulling geven aan hun Raad van Advies (RvA) en de wijze waarop deze raden functioneren is uitgevoerd door het Landelijk Expertisecentrum Familiebedrijven van Hogeschool Windesheim in samenwerking met Hogeschool Inholland, het Center for Family Enterprise and Ownership van Jönköping University (SE), FBNed – vereniging Familiebedrijven Nederland en MKB familiebedrijven. Nyenrode Business Universiteit, het Instituut voor het Familiebedrijf (BE), en ONL voor ondernemers hebben vanuit een consultatierol opgetreden. Het project is uitgevoerd in de periode november 2014 tot en met februari 2018.
Het project heeft verschillende resultaten opgeleverd. Zo is er allereerst een inhoudelijke publicatie verschenen voor ondernemers uit MKB familiebedrijven en adviseurs waarin de belangrijkste onderzoeksresultaten worden beschreven en waarin enkele van de bedrijven waar het onderzoek heeft plaatsgevonden, worden geportretteerd (te downloaden via: https://www.windesheim.nl/onderzoek/onderzoeksthemas/strategisch-ondernemerschap/landelijk-expertisecentrum-familiebedrijven/publicaties/). De belangrijkste bevinding uit het onderzoek is dat de invulling en het functioneren van de RvA’s enorm van elkaar verschillen en dat zij zich aanpassen aan de behoeften van de ondernemer, de familie en het bedrijf. Dit kan omdat een juridisch kader ontbreekt. De bij de RvA betrokken individuen geven dus samen betekenis aan de rol en de taken van de RvA.
Alle ondernemers die hebben meegewerkt aan het onderzoek zijn enthousiast over de toegevoegde waarde van de RvA. Het is interessant om te zien dat ondernemers uit familiebedrijven over het algemeen huiverig zijn om externen bij hun strategische besluitvorming te betrekken. Maar zodra zij werken met een RvA ervaren zij daar veel profijt van en zouden ze het andere ondernemers ook van harte aanbevelen. Om de toegevoegde waarde van een RvA vast te stellen en eventueel te vergroten, is een evaluatietool ontwikkeld waarmee de ondernemers en de adviseurs het functioneren van de RvA kunnen evalueren en vergelijken met hun eerdere verwachtingen daarover. De uitkomsten van de evaluatie kunnen worden besproken en aanleiding zijn om zo nodig verbeteringen voor de toekomst voor te stellen. De evaluatietool is vrij ter beschikking gesteld aan iedereen die daarin is geïnteresseerd (ondernemers, adviseurs, studenten) en is ook te downloaden via bovenstaande link.
Omdat het onderzoek zo duidelijk de toegevoegde waarde van een RvA laat zien en we dit graag bij zoveel mogelijk ondernemers onder de aandacht wilden brengen, hebben we kennisclips ontwikkeld. Zo vertelt Alex van Hooff, de huidige directeur van Burgers’ Zoo, een vierde generatie familiebedrijf in een kennisclip wat de RvA binnen zijn bedrijf betekent en welke elementen van belang zijn bij het instellen en het werken met een RvA. De kennisclips zijn te bekijken via https://familiebedrijven.tv/watch/48.
De doorwerking naar het onderwijs heeft plaatsgevonden op meerdere manieren. Allereerst via een vak dat op basis van de bevindingen is ontwikkeld voor Bedrijfskunde studenten. Daarnaast is één van de casussen uit het onderzoek omgewerkt naar een teaching case waarin wordt geïllustreerd hoe een RvA een rol kan spelen bij de groei en professionalisering van een MKB familiebedrijf. Ook zijn studenten betrokken bij het ontwikkelen en toetsen van de evaluatietool.
Tot slot kon met behulp van dit RAAK project het promotieonderzoek van Judith van Helvert naar Raden van Advies worden afgerond. Het proefschrift behorende bij dit promotieonderzoek kan worden gedownload via http://hj.diva-portal.org/smash/record.jsf?pid=diva2%3A1182701&dswid=-2377. De belangrijkste bevindingen uit het promotieonderzoek staan tevens gerapporteerd in de praktijkpublicatie die naar aanleiding van dit project tot stand is gekomen.