Als diëtisten streven we ernaar hoogwaardige zorg te leveren. Het Integraal Zorgakkoord (IZA) 2023-2026 en de visie van de Nederlandse Vereniging van Diëtisten (NVD) ‘Een visie op de diëtetiek en de diëtist in 2030’ schetsen het toekomstperspectief van de zorg en de diëtetiek. Deze visies benadrukken dat diëtisten hun doelmatigheid moeten kunnen aantonen en zich voortdurend moeten blijven ontwikkelen. Dit project, gefinancierd door SIA-KIEM, is opgezet om aan deze behoeften te voldoen. Het centrale ontwerpvraagstuk was: Hoe kunnen we in co-creatie met diëtisten een professionaliseringsaanbod ontwikkelen dat voldoet aan hun wensen en behoeften, zodat zij in de toekomst doelmatigheid kunnen aantonen en aansluiten bij de visie van NVD en IZA?
Dit vraagstuk is vormgegeven door ontwerpbijeenkomsten volgens de Design Thinking methodiek, waarbij verschillende onderzoekswerkvormen zijn gebruikt om wensen en behoeften te achterhalen, te brainstormen en prototypes van professionaliseringsaanbod te maken die geregeld zijn getest en geëvalueerd. Diëtisten uit de praktijk en andere belangrijke stakeholders (o.a. NVD, HAN Leven Lang Ontwikkelen en Lectoraat Voeding Diëtetiek en Leefstijl) speelden hierbij een centrale rol.
Uit deze ontwerpbijeenkomsten blijkt dat de toekomstbestendige diëtist naast het goed behandelen en begeleiden van cliënten of patiënten ook andere vaardigheden nodig heeft. De twee belangrijkste thema’s die naar voren kwamen zijn samenwerking op cliënt- en netwerkniveau (zowel mono-, multi- als interdisciplinair) en datamanagement (hoe krijg je jouw administratie zo op orde dat je effecten kunt onderzoeken?). Hoewel deze vaardigheden als belangrijk worden erkend door diëtisten, passen ze niet altijd op het prioriteitenlijstje vanwege de ervaren tijdsdruk en de afstand tot de directe cliëntenzorg. Daarom hebben we geconcludeerd dat het passend is om deze thema’s op een laagdrempelige manier te integreren in het bestaande post-hbo onderwijs, zoals het HAN Leven Lang Ontwikkelen-aanbod (LLO-aanbod), zodat deze cursussen beter aansluiten bij wat een toekomstbestendige diëtist nodig heeft. Dit creëert bewustwording en bouwt een brug tussen inhoudelijke specialisatie en initiatieven die de zorg toekomstbestendig maken.
Korte toelichting van het project: https://video.han.nl/P2G/Player/Player.aspx?id=uDATG.
Het eindproduct van deze KIEM is een docenthandleiding met leeractiviteiten die geïntegreerd kunnen worden in bestaande LLO-aanbod. Het advies is om deze leeractiviteiten na doorontwikkeling verder te implementeren in het volledige bestaande aanbod, zodat het LLO-aanbod nog beter bijdraagt aan de toekomstbestendigheid van de zorg.
Daarnaast nemen we de bevingen van dit project mee naar een vervolg subsidieaanvraag in het ZonMw programma Beantwoorden kennisvragen kennisagenda’s paramedische zorg | ZonM (zonmw.nl).
In het recent gepubliceerde Integraal Zorg Akkoord (IZA) 2023-2026 wordt toegewerkt naar goede, toegankelijke en betaalbare zorg. Thema’s die in het akkoord worden genoemd zijn passende zorg, samenwerking tussen zorg en welzijn, strakke samenwerkingsafspraken, elektronische gegevens uitwisseling, versterking eerstelijnszorg. Maar ook: uitkomstgerichte zorg. Dit sluit aan bij het visiedocument van de Nederlandse Vereniging van Diëtisten (NVD) ‘De diëtist en de diëtetiek in 2030’. Deze visie, voor en door diëtisten beschrijft het punt op de horizon en hoe we daar, vanuit een opgestelde veranderagenda hier naar toewerken. Hiervoor is het nodig dat (kosten)effectiviteit wordt aangetoond en is de integratie tussen praktijkvoering, onderwijs en onderzoek randvoorwaardelijk. Zowel de visie van de NVD en het IZA sturen er op aan dat diëtisten hun doelmatigheid moeten aantonen.
Onder doelmatigheid verstaan we in dit project:
- Onderzoek naar uitkomsten/effecten van hun eigen handelen in de praktijk
- Dat diëtisten data kunnen inzetten voor reflectie op het eigen handelen en het bijsturen op kennis en kunde
- Dat zij van hieruit effectieve en passende zorg kunnen aanbieden
- Dat zij dit doen in samenwerking met overige zorgverleners, de patiënt zelf en vanuit doorverwijzing naar het sociaal domein
- Dat zij onderdeel zijn van een (multidisciplinair) samenwerkingsverband om de samenwerking tot stand te laten komen
Diëtisten zien de nut en noodzaak van deze ontwikkeling, echter missen zij handvatten om dit vorm te geven passend binnen hun huidige bedrijfsvoering en werkzaamheden.
Het doel van dit project is dat het lectoraat Voeding, Diëtetiek en Leefstijl en de NVD (Academy), samen en in co-creatie (d.m.v. de methodiek Design Thinking) met diëtisten uit de eerstelijns- en tweedelijnszorg, een professionaliseringsaanbod ontwikkelen passend bij wensen en behoeften, zodat zij in staat zijn om in de toekomst doelmatigheid te kunnen aantonen en aan te sluiten bij de visie van de IZA en de NVD.