Dienst van SURF
© 2025 SURF
In het boek is een overzicht te vinden van de verschillende kenniscentra en lectoren van de HU. Per kenniscentrum worden de verschillende onderzoeksterreinen beschreven en de lectoren voorgesteld.
Kernwerkzaamheden van de reclassering zijn advies, toezicht, werkstraf, gedragsinterventies en toe leiden naar zorg. Doel is het verminderen van recidive en het bevorderen van inclusie en maatschappelijke participatie. De reclassering krijgt sinds enige tijd meer ruimte om persoons-gericht maatwerk te leveren en toe te leiden naar innovatieve werkwijzen en projecten (Bosker & Lünnemann, 2016). Onder de noemer Ruim Baan voor Betekenisvol Maatwerken wordt gezocht naar een andere manier van werken met burgers die zijn aangehouden voor een delict, waar ernstige sociale problematiek onder schuil gaat. Reclasseringswerkers worden gestimuleerd om out of the box te denken, aansluiting te vinden bij het sociale domein en context- en herstelgericht te werken. In dit onderzoek wordt een nieuw initiatief onder de loep genomen: Criminal Minded. Een cursus bestaande uit acht workshops, vier individuele contacten en een gezamenlijke afsluiting. Met creatieve werkwijzen en middelen als storytelling, rap, spoken word, poëzie, dans en geïnspireerd door ervaringsdeskundigen, rolmodellen, artiesten en ondernemers worden de deelnemers met reclasseringstoezicht geholpen in de zoektocht naar een nieuwe baan of stageplek. De onderzoeksvraag was: biedt de cursus Criminal Minded aan jong volwassenen met reclasseringstoezicht de mogelijkheid om, middels creatieve middelen, hun sterke punten in kaart te laten brengen en hen aan te laten haken bij opleiding, werk of ander levensdoel? Met een participatief onderzoek is beschrijvend en met visuele middelen in kaart gebracht wie aan de cursus hebben deelgenomen, wat er gedurende workshops is gedaan en wat dit de deelnemers heeft opgeleverd.
Toekomstscenario’s kunnen niet alleen behulpzaam zijn bij het ondersteunen bij strategische beslissingen in ondernemingen (zoals hogescholen en universiteiten), maar ook bij het reflecteren opmaatschappelijke ontwikkelingen. Het ontwikkelen van toekomstscenario’s doet een beroep op een groot aantal vaardigheden en kan daarom ook gebruikt worden om die vaardigheden te ontwikkelenbij studenten. In dit artikelen schetsen we de mogelijkheden om scenario-ontwikkeling te gebruiken als didactische methode in het hoger onderwijs ter stimulering van analytische, creatieve en reflectieve vaardigheden.
Steeds meer scholen experimenteren met Maak- en Ontwerponderwijs. Dit biedt kansen voor de bètavakken: maak- en ontwerpopdrachten bieden een vakoverstijgende toepassingscontext, geven aanleiding tot inhoudelijke verdieping en kunnen bijdragen aan interesseontwikkeling. Maar om die opbrengsten te realiseren zijn wel specifieke docentvaardigheden nodig. Het doel van dit project is om die vaardigheden in de opleiding te ontwikkelen.Doel Veel scholen zien maak- en ontwerponderwijs als ingang om meer belangstelling te wekken voor de bèta-technische profielen. Scholen kiezen daarbij voor verschillende uitwerkingen. In sommige varianten ligt de nadruk op oplossen van een probleem voor een opdrachtgever (Technasium, O&O) in andere varianten ligt meer nadruk op het creatieve maakproces, al dan niet met behulp van digitale fabricagetechnieken (Innovation & Prototyping). Maken en ontwerpen heeft een sterke link met het vak techniek, maar ook bij de natuurwetenschappen hoort ”ontwerpen” tot de kerndoelen vo. Maak- en ontwerpopdrachten kunnen een vruchtbare toepassingscontext bieden voor natuurwetenschappelijke en wiskundige kennis, en een aanleiding voor verder leren in die domeinen. Om die kansen te benutten zijn wel specifieke docent-vaardigheden nodig: de benodigde kennis en vaardigheden komen niet één-op-één overeen met het schoolvakcurriculum, er spelen ook andere disciplines, waaronder de kunstvakken een rol, en je hebt als docent zelf enige maak- en ontwerpexpertise nodig. De meeste bèta-docenten zijn hier niet voor opgeleid en het is dan ook niet eenvoudig om maak- en ontwerponderwijs goed en met diepgang vorm te geven. Het doel van dit project is om studenten in de bèta-lerarenopleidingen toe te rusten met de vaardigheden die ze nodig hebben voor het verzorgen van maak- en ontwerponderwijs, en hen zicht te bieden op de mogelijkheden en beperkingen van maak- en ontwerponderwijs. Looptijd 01 september 2019 - 30 september 2021 Aanpak In de bèta-lerarenopleidingen van Instituut Archimedes wordt een nieuwe cursus “Didactiek van Maak- en Ontwerponderwijs” ontwikkeld voor alle 1e-jaars bèta-studenten. Onderzoekers van het lectoraat dragen bij aan ontwerp, uitvoering en evaluatie. Daarbij maken zij onder andere gebruik van ervaringen uit het project “Aansprekend techniekonderwijs in het vmbo-t”.
Meespelen! is een verkennend ontwerponderzoek naar de didactiek voor innovatieve muziekinstrumenten die muziekbeoefening mogelijk maken voor leerlingen met een beperking. Creatieve changemaker My Breath My Music, die aangepaste muziekinstrumenten ontwikkelt voor mensen met een beperking, en maatschappelijke changemaker Het Leerorkest, die zich inzet voor kansengelijkheid in muziekeducatie, hebben het lectoraat Kunsteducatie (AHK) en het lectoraat Performing Arts Medicine (Codarts) gevraagd om onderzoek te doen naar een passende didactiek voor drie aangepaste muziekinstrumenten van My Breath My Music: Magic Flute, Adaptive Travel Sax en de aangepaste akoestische gitaar voor één hand. Voor elk van deze drie instrumenten wordt, op basis van de praktijkkennis van een kleine groep pionier-muziekdocenten uit het speciaal onderwijs die lesgeven op deze innovatieve instrumenten, een specifieke didactische handleiding ontwikkeld en getest door andere muziekdocenten uit het speciaal onderwijs. Dit gebeurt in een serie Muziekeducatieve Labs; fysieke experimenteeromgevingen die voor dit onderzoek worden ingericht in samenwerking met Méér Muziek in de Klas. De onderzoekers verwerken de bevindingen uit de Labs en ontwikkelen de handleidingen iteratief door. De definitieve didactische handleidingen worden, met bijbehorende instructiefilmpjes online gepubliceerd op de website https://www.orkestindeklas.nl/ (beheer: Het Leerorkest). Meespelen! zorgt ervoor dat meer mensen met een beperking kunnen meedoen in de samenleving; het zet muziekdocenten uit het speciaal onderwijs in hun kracht, draagt bij aan het vergroten van het draagvlak en de inzetbaarheid van aangepaste instrumenten, aan het verrijken van het muzikale aanbod in het speciaal onderwijs en daarmee op lange termijn aan inclusieve muziekeducatie, meer kansengelijkheid in het onderwijs, cultuurparticipatie en welzijn van leerlingen met een beperking. Het project wordt vanuit de Amsterdamse Hogeschool voor de Kunsten gecoördineerd door Centre for Arts & Sciences Education en inhoudelijk geleid door Lectoraat Kunsteducatie.
Ambulanceverpleegkundigen zijn hbo-professionals die levensreddende handelingen bieden bij ernstige ongevallen. Hun werk staat vaak onder tijdsdruk en wordt gekenmerkt door een grote mate van onvoorspelbaarheid. Complexe noodsituaties zijn moeilijk te protocolleren en het is kostbaar hier adequate trainingssituaties voor te creëren. Hierdoor voelen ambulanceverpleegkundigen zich niet optimaal voorbereid op hun werk. De ervaringen en behoeften van deze gespecialiseerde verpleegkundigen vormen de uitgangspunten van dit project. Het doel is een innovatieve VR-training te ontwerpen en evalueren die in de educatieve behoeften van deze hbo-professionals voorziet. Niet alleen is het werkveld uitgebreid geraadpleegd, ook zijn in de ruime aanloop naar deze aanvraag al onderzoeks- en ontwerpprojecten door studenten uitgevoerd, waarmee al waardevolle kennis is opgedaan. In het voorgestelde project zal, met veelvuldige betrokkenheid van het werkveld, op participatieve en iteratieve wijze, gewerkt worden aan het ontwerp van een innovatieve trainingsmethode inclusief VR-ervaring om complexe situaties te trainen. Input vanuit het werkveld stuurt daarmee continu het proces en wordt user-centered VR-training geborgd. Het project bestaat uit drie fases: middels 1) literatuur- en context onderzoek naar de diagnostische kernproblematiek en benodigde VR-eigenschappen, 2) het maken en selecteren van veelbelovende VR-trainingsconcepten op co-creatieve wijze en 3) het ontwerpen van een geavanceerd prototype die in twee fieldtrials geëvalueerd zal worden met ambulanceverpleegkundigen. Een ander sturend element binnen dit project is de implementatie-kansrijkheid na afloop van het project; een substantieel deel van het project is gericht op onderzoek ten behoeve van een implementatie-roadmap. Dit is een ambitieus project waarin een breed palet aan partners zal samenwerken; opleidingsinstellingen vanuit het verpleegkundig en creatief-technisch domein, regionale ambulancevoorzieningen en een bedrijf gespecialiseerd in interactieve toepassingen. We willen voorzien in de professionele behoefte van de ambulanceverpleegkundigen, bijdragen aan kennis over de ontwerpbenodigdheden van VR-trainingen en de diagnostische kernproblematiek en het inbedden van deze training in hbo(niveau)onderwijs.