© 2024 SURF
In dit project is de sociale gezondheid, gericht op sociale participatie, van ouderen met migratieachtergrond
onderzocht. Een samenspel van meerdere factoren maakt dat de kwetsbaarheid van deze groep ouderen
zorgwekkend is. Met name ouderen met een Turkse migratieachtergrond voelen zich eenzaam door hun
ongunstige gezondheid, sociaaleconomische status en lagere sociale participatie. Om deze groep te
ondersteunen in hun sociale gezondheid, zijn we samen met bewoners, studenten, wijkpartners,
onderzoekers en andere stakeholders (zoals kinderen, beleidsmakers gemeente) op zoek gegaan hoe we
deze groep kunnen ondersteunen. In het onderzoek werd gebruik gemaakt van methodieken afgeleid van
participatief actieonderzoek (PAO) om in dialoog en op basis van gelijkwaardigheid vraagstukken
(uitdagingen en oplossingsrichtingen) met betrokkenen in kaart te brengen. Om bewoners en andere
betrokkenen te leren kennen zijn we de afgelopen jaren aangesloten bij een activiteitenprogramma voor
vrouwen met veelal een Turkse migratieachtergrond die op maandagmiddag samenkomen in het buurthuis
van de wijk. Hierdoor werd geïnvesteerd in het opbouwen van een relatie en ontstond er vertrouwen om
verhalen met ons te delen. Met behulp van participerende observaties, individuele en groepsinterviews en
creatieve methoden (zoals fotokaarten, storytelling) konden we leren van elkaar en konden we samen
bepalen wat we wilden veranderen. Na een thematische analyse werden oorzaken, gevolgen en
bevorderende factoren rondom vier thema’s geïdentificeerd: 1. miscommunicatie; 2. eigen kracht niet
zichtbaar; 3. opgebouwde (ongezonde) leefstijl; en 4. isolement. De bevorderende factoren; meer
betekenisvolle activiteiten voor deze groep vrouwen in de wijk; het faciliteren van sleutelfiguren in rol en
functieomschrijving; en een beroep doen op samenkracht (in gezamenlijkheid versterken de vrouwen elkaar)
bieden kansen hoe met elkaar verder te bouwen aan de verbetering van de sociale gezondheid van deze
groep ouderen. Bevindingen zijn/ worden o.a. vastgelegd in vak- en wetenschappelijke artikelen en een
kennisclip voor ons bacheloronderwijs over de kracht van learning communities in wijken.
In dit project wordt de sociale gezondheid, gericht op deelname aan zinvolle en sociale activiteiten (sociale participatie) van Turks-Nederlandse ouderen onderzocht. Een samenspel van meerdere factoren maakt dat de kwetsbaarheid van deze groep ouderen in de samenleving zorgwekkender is dan die van ouderen zonder migratieachtergrond. Met name Turks-Nederlandse ouderen voelen zich eenzaam door hun ongunstige gezondheid, sociaaleconomische status en lagere sociale participatie. Om deze groep te ondersteunen in hun sociale gezondheid, gaan we samen met Turks-Nederlandse ouderen en sleutelfiguren antwoord geven op de vraag: “Hoe ervaren Turks-Nederlandse ouderen hun sociale gezondheid en wat is er voor nodig om deze te verbeteren of te behouden vanuit het perspectief van de doelgroep zelf en sleutelfiguren binnen hun sociale netwerk en binnen de wijk waarin ze wonen?”. Met als doel om 1) inzicht te krijgen in de vraagstukken die er leven op het gebied van sociale gezondheid en 2) samen met de doelgroep en sleutelfiguren richtingen te vinden om de sociale gezondheid van Turk-Nederlandse ouderen te verbeteren. In het onderzoek wordt gebruik gemaakt van concept mapping, een methodiek om perspectieven en vraagstukken op het gebied van sociale gezondheid samen met leden van de doelgroep als co-onderzoekers in kaart te brengen. Vanaf het begin van het onderzoek wordt een beroep gedaan op aanwezige capaciteiten en vaardigheden van de doelgroep. Ook staat relatievorming centraal binnen de doelgroep én met sleutelfiguren in de wijk. Eindresultaten van deze postdoc zijn: artikelen in wetenschappelijke en vaktijdschriften, promotiefilm voor vervolgstappen, diverse kennisclips voor training en (vervolg)onderwijs (cultuursensitief werken, wijkgerichte aanpak en participatief onderzoek) en de start van een Community of Practice (CoP) bestaande uit een groep mensen (burgers, studenten, wijkprofessionals, docent- onderzoekers) die een gezamenlijke zorg of passie delen, van elkaar willen leren en interdisciplinair samenwerken aan doorlopende onderzoekslijnen die gerelateerd zijn aan vraagstukken van migrantenouderen in de wijk.