De installatiebranche heeft een belangrijke rol bij de implementatie van innovaties in de bouwsector.
Innovaties zijn van belang om snel in te kunnen spelen op maatschappelijke veranderingen. Opkomende
technologieën zoals ‘Artificiële Intelligentie’ (kunstmatige intelligentie; AI) en ‘Augmented Reality’
(aangevulde werkelijkheid; AR) kunnen hiervoor worden ingezet. Om te achterhalen wat de haalbaarheid is
van het toepassen van opkomende technologieën werd gekeken wat de installatiebranche nodig heeft om de
overgang voor het gebruik van deze technologieën mogelijk te maken, hoe MKB-installatiebedrijven te werk
gaan met AR- en AI-toepassingen en is er gezocht naar praktijkvoorbeelden voor de inzet van deze
opkomende technologieën.
Voor het onderzoek zijn drie verschillende routes gevolgd waarbij de wetenschappelijke en grijze literatuur is
geraadpleegd, een vragenlijst onder het MKB is uitgezet en relevante use cases (praktijkvoorbeelden) zijn
opgehaald.
Toepassingen van AI en AR kunnen op verschillende applicatiedomeinen worden toegepast. Op basis van
de literatuur, vragenlijst en interviews en consortiumbijeenkomsten zijn de volgende applicatiedomeinen
geïdentificeerd: (I) Processen, (II) Kosten, (III) Visualiseren/Ontwerpen, (IV) Training en onderwijs en (V)
Monitoring.
Aan de inzet van de nieuwe technologieën zijn randvoorwaarden verbonden: (I) bewustwording van de
mogelijkheden die deze technologieën kunnen bieden en wat de meerwaarde voor de organisatie en klant
kan zijn, (II) aandacht voor het digitaliseren van de processen van de organisatie met digitalisering als grote
kans voor de branche, (III) samenwerking met andere partijen, (IV) vaardigheden personeel, en (V)
tijdsplanning.
De huidige praktijk zet AR en AI voornamelijk in voor: (I) Kennismanagement en (II) gebruik van big data
(building as a service). Voor de implementatie moet rekening gehouden worden met stappen en projecten
die op de lange termijn te realiseren zijn en laagdrempelige oplossingen die op de korte termijn
geïmplementeerd kunnen worden door bijvoorbeeld het inzetten van smartphone, tablet of een andere
device met een bijhorende applicatie.
3 VERLOOP VAN HET PROJEC
Achtergrond: De installatiebranche staat voor een aantal grote uitdagingen. Het personeel in de installatietechniek vergrijst en minder jongeren kiezen voor een baan in de installatiebranche. Tegelijkertijd vindt er een inhoudelijke transitie plaats mede gedreven door technologische innovaties van prestatiegericht installeren naar mensgericht installeren. Het betekent dat installaties in gebouwen niet alleen energiezuinig behoren te zijn maar ook behoren zij bij te dragen aan het welzijn en de gezondheid van de gebruikers. Grotere bedrijven zetten meer en meer opkomende technologieën in maar het is nog niet duidelijk of dit aantrekkelijk werkt voor jongeren om te kiezen voor de installatiebranche. Ook het huidige personeel behoort op een andere manier dan gewend te werken. Verder is het niet duidelijk hoe snel het MKB kan meebewegen in de opkomst van opkomende technologieën.
Doel: In hoeverre is de installatiebranche (met name het MKB) gereed om te kunnen werken met opkomende technologieën. Een nevendoel sluit aan bij een bekende belemmerende factor, namelijk het tekort aan jongeren. Om jongeren te enthousiasmeren is daarom tevens het streven om met het veld op te halen wat aantrekellijke use cases zijn om jongeren beter te informeren over het gebruik van opkomende technologieën in de installatiebranche). Vragen zijn; Hoe opereert het MKB in de installatiebranche bij het gebruik van AI en AR? Wat zijn aantrekkelijke use cases voor het gebruik van opkomende technologiën? Hoe krijgen wij onze mensen, maar ook jongeren gereed om te werken in een digitale werkomgeving?
Aanpak: Actieonderzoek, inventariseren hoe er wordt gewerkt met AI en AR (interviews inclusief beslissingtechniek, werkbezoeken naar aantrekkelijke use cases en analyse van documentaties).
Consortium: Kennistellingen, MKB, groot bedrijven en het ROC.
Verwacht resultaat: Overzicht van aantrekkelijke use cases, animatie over werken met AI en AR in de installatiebranche en een RAAKpro vooraanmelding over inzet van AI en AR in de installatiebranche.